donderdag 3 april 2014

De nieuwe werkelijkheid van beroepsonderwijs

In de verdiepinsronde nemen Coen Free en Max Hoefeijzers ons mee in een socratische dialoog. Aan de hand van het tafelblad-schilderij van Jheronimus Bosch. Volgens hen zijn er 7 beslissende thema's voor het onderwijs. Elk wordt geïntroduceerd en besproken.

Kwaliteit van de maatschappij
We leven in een verandering van tijdperk, niet in een tijdperk van verandering. De technologische kwantumsprong is bezig een werkgelegenheidsravage aan te richten.

Stelling: De school doet niet meer wat de maatschappij ervan verwacht.
Reacties: "Leren voor het leven is leren omgaan met veranderingen." "We enten ons leren op kwalificatiedossiers die achterhaald zijn tegen de tijd dat ze klaar zijn."

Er volgt een collectieve redenatie over de vraag: wanneer is onderwijs goed? 
Reacties: Als het voldoet aan de verwachting. Wiens verwachting? Die van de student of andere belanghebbenden?


Zelfsturing
Arnold Cornelis (in zijn "Logica van het gevoel") spreekt over cultuurneurose en liefde voor wat er niet meer is. Als onderwijs mensen hoort voor te bereiden op de toekomst, maar ingericht is op het verleden, dan loopt het bouwjaar van de mensen twee mensen achter.

Vraag: Kun je voorbeelden van communicatieve zelfsturing noemen binnen je ROC?
Dat blijkt nog moeilijk. Max stelt: Als je voor je studenten geen "communicatieve zelfsturing" organiseert wordt je als mbo vanzelf een anachronisme.

Alle talenten tellen
De vaardigheid om lateraal te denken, de maatstaf voor conceptueel en creatief denken, loopt enorm terug gedurende de schooltijd. Terwijl deze als essentieel beschouwd wordt voor de toekomst. Coen pleit voor de lerende Growth mindset (zie Carol Dweck) in plaats van de presterende Fixed mindset.

Vraag: Wat gebeurt er als er meer banen zijn dan beschikbare mensen? (o.a. door vergrijzing)
Zelf dacht ik het volgende: Als ieders vele talenten uitgenut kunnen worden en er zijn meer banen dan mensen, zou er dan iets kunnen gebeuren wat je bij HBO ziet? Namelijk dat er soms voor een baan HBO werk- en denkniveau gevraagd wordt, ongeacht de sector waar je toevallig in doorgeleerd hebt. Zouden in de toekomst de generieke competenties van een MBO-er belangrijker zijn dan zijn laatste beroepskeuze?

Duurzaamheid en ethiek
Coen citeert Edward de Bono. The quality of our thinking will determine the quality of our future.

Vraag: Waar zijn we vergeten ethisch te denken? Ken je een voorbeeld binnen het MBO?
Voorbeelden uit de zaal gaan over het aannamebeleid (alle deelnemers een kans willen geven versus beschermen tegen zichzelf) en over de aanspraakcultuur als je collega 'onethisch' handelt.

Media wijsheid
De generatie van nu is de eerste die leeft in twee werelden (fysiek en virtueel) terwijl ze dat zelf als één geheel zien.

Vraag: Wat is het beeld van de rol van mediawijsheid in het beroepsonderwijs?
Deze riep veel op, over het verschil tussen vaardig zijn met een app en goed communiceren. Je toegevoegde waarde als docent zal vooral op de laatste zijn.

Systeemdoorbrekend werken + Maatschappelijke meerwaarde
Er zijn voorbeelden van totaal anders georganiseerd onderwijs, zoals in Finland. Wat zou nodig zijn om ons huidige systeem te doorbreken?
De tijd liet niet toe om op de laatste twee lang in te gaan.

Meer vragen dan antwoorden, maar dat hoort bij een socratische dialoog. Coen beloofd alle vragen, opmerkingen en ideëen te bundelen er er op terug te komen. Samen met Max zijn ze op zoek naar voorbeelden van sociale innovatie (niet alleen technische innovatie dus). Aan de hand van de 7 thema's willen ze praten over onderwijs, waarop de maatschappij trots zou kunnen zijn. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten